Handleiding

Kruiden voor acupuncturisten, Tuina therapeuten en TCM studenten: waarom?

Voor acupuncturisten en tuina therapeuten kan het gebruik van kruiden in de behandeling een belangrijke therapeutische aanvulling zijn. Dit geldt met name op het gebied van tonificatie. Tonificatie met acupunctuur, tuina en/of voeding is zeker mogelijk, maar het is arbeidsintensief en daarom kostbaar. Om die reden willen we eenvoudige, veilige kruiden formules beschikbaar maken voor deze groep.
Kruidenformules die tonifieren en voeden kennen weinig bijwerkingen op korte termijn en zijn daarom veiig te gebruiken zonder uitgebreid toezicht van de behandelaar en zonder uitgebreide kennis van kruidengeneeskunde. In feite wordt in de kruidengeneeskunde dezelfde differentiaaldiagnose gebruikt als in de andere TCM disciplines. Om die reden zou het voor acupuncturisten en tuinatherapeuten geen probleem moeten zijn om eenvoudige formules zelfstandig voor te schrijven. In deze handleiding leggen we uit wat voor kruidengeneeskunde specifiek is en hoe dat van invloed is op het gebruik er van.

In het algemeen zijn er de volgende verschillen:
Grotere nadruk op goede diagnose Een puntcombinatie die niet helemaal aansluit bij de specifieke situatie heeft niet al te grote invloed omdat de werking vooral op korte termijn is. Een kruidenformule wordt zoals gebruikelijk in periodes van 4 weken ingenomen. Een behandeling die niet helemaal aansluit bij de situatie heeft daarmee grotere gevolgen en legt dus grotere nadruk op een juiste diagnose. Van de andere klant gaan we in de kruidengeneeskunde soms ook uit van een waarschijnlijke diagnose en passen deze zo nodig aan afhankelijk van de reactie daarop. Er is dus zeker speelruimte, maar het kost wat tijd om deze te ontdekken. Dat is niet anders bij acupunctuur of tuina.
Breder begrip van verschillen tussen ZangFu en JingLuo modellen Met acupunctuur en Tuina werken we via de meridianen op meridianen en interne organen, met kruiden werken we via de interne organen op interne organen en meridianen. Het beinvloeden van meridianen met kruiden is mogelijk maar omslachtig; net als het beinvloeden van interne organen met acupunctuur en tuina.
Door ervaring op te doen met beide behandelmethoden ontstaat een dieper begrip van syndroomdifferentiatie en een groter therapeutisch bereik. Voor studenten met een diploma basisvakopleiding kan het nadenken over hun eigen situatie, het selecteren van een geschikte kruiden formule en het observeren van de werking daarvan een zeer belangrijke leerervaring zijn. Vrijwel alle beschikbare opleidingen zijn grotendeels theoretisch gericht en naar onze mening is niets zo effectief als een persoonlijke leerervaring.
Beide aspecten dagen uit om een betere therapeut te worden. Daarnaast leer je op een praktische manier wat over kruidengeneeskunde.

---

Verantwoording

Net als bij Tuina en acupunctuur ligt de verantwoording voor het handelen bij de uitvoerende therapeut. Deze kent namelijk de situatie het beste. Voor bijvoorbeeld het behandelen van aandoeningen waar je als acupuncturist minder bekend mee bent gebruik je studiemateriaal, naslagwerken of vraag je een meer ervaren therapeut. Bij net afgestudeerde TCM therapeuten zien we altijd verschillen tussen therapeuten die meer of die minder zelfvertrouwen hebben. De ervaring is dat dit niets zegt over het aanwezige kennisniveaau. Voor herbalisten is dat niet anders. Met meer dan 25 jaar ervaring als acupuncturist, tuina therapeut en herbalist kunnen we iedereen op weg helpen om zelfverzekerd en veilig eenvoudige kruiden formules voor te schrijven. Het zonodig inroepen van dergelijke hulp is wel de eigen verantwoording.

Medicijn/ supplementen gebruik. Als patienten medicatie of voedingssupplementen gebruiken vraagt dit extra overweging. Het gebruik van kruiden in combinatie met medicijnen is mogelijk en van toegevoegde waarde als de TCM acties van beide in elkaars verlengde liggen, dan wel haaks op elkaar staan (waar de kruiden bijvoorbeeld de bijwerkingen van de medicijnen bijsturen). De situatie waarin het TCM behandelprincipe van beide elkaar tegenwerken moet in principe worden vermeden. Om dit te kunnen beoordelen is een module westers medische basiskennis vereist. Daarnaast is het noodzakelijk om de werking van medicijnen te kunnen vertalen in TCM terminologie (helaas een aspect dat nauwelijks gedoceerd wordt in de opleidingen). Hierbij moeten we opmerken dat artsen vrijwel nooit in staat zijn om in TCM terminologie te denken. Dat maakt de verantwoording voor dit soort situaties des te groter.
Voor het gebruik van voedings supplementen geldt in principe hetzelfde, maar aangezien deze minder sterk werken is de speelruimte veel groter. TCM werking van voedings supplementen kunnen worden vastgesteld door de acties/ bijwerkingen en contra indicaties te bestuderen*. Voor patienten die mede onder behandeling zijn van ortho-moleculaire therapeuten en grote hoeveelheden voedings supplementen voorgeschreven krijgen kan het een overweging zijn deze (deels) te vervangen door chinese kruiden. Vaak hebben deze een gebalanceerder effect en zijn goedkoper. Dat komt omdat ortho-moleculaire geneeskunde niet uitgaat van een holistisch model.
Een andere situatie die we vaak tegenkomen bij het gebruik van voedings supplementen is het gebruik op eigen initiatief van de patient. Vaak wordt hierbij uitgegaan van een symptoom. De praktijk leert dat dit regelmatig aanleiding geeft tot problemen. Dit bespreken we uitgebreider in de sectie Evaluatie

* dergelijke kennis maakt je werk ook makkelijker: een patient die je vertelt geen baat te hebben bij een medicijn of voedings supplement geeft informatie over zijn situatie.

Speciale aandacht In principe zijn de genoemde formules te gebruiken in situaties waarin geen sprake is van ernstige aandoeningen volgens de westerse geneeskunde. Dat wil niet zeggen dat dit niet mogelijk is, maar begrip van en ervaring met de specifieke aandoening is vereist: we geven hier een overzicht:

• Zwangerschap: een aantal formules zijn geschikt tijdens de eerste 13 weken. Het gaat om de foetus kalmerende formules. Later in de zwangerschap is voeden mogelijk, maar het is belangrijk om de TCM fysiopathologie van zwangerschap te kennen (alleen bij specialisatie gynaecologie). De beschikbare formules zijn echter niet perse geschikt voor dergelijke situaties.
• Ondersteuning iui, icsi, ivf: de huidige selectie van formules zijn daarvoor te algemeen.
• Eerdere oestrogeen afhankelijke borst tumor. Over deze situatie is veel discussie, met name over de vraag in hoeverre fyto-oestrogenen problematisch zijn. Er zijn onderzoeken geweest die dat aan lijken te tonen, maar het is onduidelijk of dat effect door de kruiden komt of door andere factoren (bijvoorbeeld het verwijderen van de poortwachterklier waardoor een stagnatie ontstaat). Vanuit TCM oogpunt zou het mogelijk moeten zijn yin te tonifieren zo lang de qi en vloeistoffen in beweging blijven. Beter echter om dat risico te lopen!
• Schildklier verstoringen: zijn meestal lastig te behandelen
• Auto immuun aandoeningen: zijn erg divers en wispelturig en moeten behandeld worden op maat gemaakte formules. Zelfs dan is het resultaat wisselend.
• CVS, fibromyalgie: voor een aantal vormen zouden standaard formules effectief kunnen zijn. Maak een goede differentiaaldiagnose op basis van Practice Maciocia.
• Alle ernstige aandoeningen van hart, lever en nier: niet te behandelen met standaard formules.

---

Formule selectie

Bij formules voor TCM toepassingen: Per categorie wordt een overzicht gegeven zodat het makkelijk is om de acties van de verschillende formules met elkaar te vergelijken. In de kolom Toepassing worden extra toepassingen genoemd, maar deze zijn alleen van toepassing in de context van de andere indicaties van die formule. Controleer altijd op de detailpagina (groene info icon) de contra-indicaties van de formule.
Een andere mogelijkheid is om (mede) af te gaan op de gedetailleerde beschrijving van symptomen, pols en tong. Deze beschrijving is te vinden bij de detail beschrijving van de formule. Dit is een uitwerking van de betrokken TCM syndromen. Hierbij worden mogelijke representaties aangegeven; het is niet zo dat alle symptomen aanwezig dienen te zijn om de formule toe te kunnen passen.
Bij formules voor specifieke toepassingen: Het behandelprincipe is hier meestal breder als alleen tonificatie. De selectie van de juiste formule vraagt daarbij een juiste TCM differentiaaldiagnose. In het overzicht geven we de kenmerken aan waarop de selectie gemaakt kan worden maar het is belangrijk daar zeker van te Zijn. Bij een mismatch werken de formules minder efficient.
Integratie: Het kost wat tijd om te leren wat de meest effectieve manier is om acupunctuur/ tuina te combineren met kruidengeneeskunde. Voor de TCM formules komt dat vooral neer op het behandelen van de leegte klachten met kruiden en de volte klachten met acupunctuur/tuina. Voor de formules voor specifieke toepassingen zijn de mogelijkheden meer divers. De eenvoudigste benadering is om voor beide behandelmethode het zelfde behandelprincipe te gebruiken. Een andere benadering kan zijn om met acupunctuur te focussen op het behandelprincipe dat het minste reageert op de kruiden. Het aantal mogelijkheden is groot. Het vraagt tijd om te ontdekken en verdiept het begrip over TCM filosofie.
Hulp: Mocht je twijfelen welke formule het beste is? blijft resultaat achter bij de verwachtingen? heeft de patient last van bijwerkingen? We zijn beschikbaar om mee te denken. Als het gaat om een casus: stuur een compacte casusbeschrijving naar info@zhonglong.nl indien mogelijk met foto van de tong. We rekenen hiervoor consult tarief 10 per 10 minuten. Wil je meer leren over Chinese kruidengeneeskunde? Kijk eens naar onze opleidingspagina.

---

Bestellen

Bestellen is alleen mogelijk na registratie en acceptatie. Daartoe ontvangen we graag een diploma of studiebewijs.

We kunnen de kruiden naar uw adres sturen of rechtstreeks naar uw klant. Deze keuze kunt u maken aan het einde van het bestelproces. Bij deze methode moet op het moment nog per klant apart afgerekend worden. We werken er nog aan om dit makkelijker te maken. Bij meer dan 3 bestellingen per weken bieden we ook de optie om per email te bestellen en maandelijks per factuur af te rekenen.

Voorwaarden mbt webshop: nog in te vullen

---

Evaluatie

Behandeling met kruiden heeft zeker bij tonifierende formule tijd nodig. De dosering van 170 gram (28 dagen a 6 gram/dag) geeft de gelegeneheid om na 4 weken het behandelresultaat te evalueren en de behandeling zo nodig aan te passen. Onderstaand schema geeft een overzicht van de overwegingen:

• Verbetering symptomen
  Zoals bekend is niet elke patient in staat dit objectief te beoordelen. Soms is het nodig om de lijst symptomen uit het dossier specifiek uit te vragen. Andere patienten melden verbetering om de therapeut tevreden te stellen. Beide situaties zijn belangrijk om aan te pakken omdat het de behandeling belemmert en uiteindelijk tot teleurstelling leidt.
• Balans in formule
  Welke van de gekozen behandelprincipes reageren goed en welke reageren minder goed? Is het nodig om een andere formule te kiezen? Wat kan met acupunctuur/tuina gedaan worden?
• Bijwerkingen
  De meest voorkomende bijwerking van tonifierende formules zijn spijsverteringsklachten. Hoe yinner de formule is des te groter dit risico. Zie ook tips & tricks. Het kan ook zijn dat andere klachten ontstaan zijn als gevolg van de behandeling omdat de gekozen formule niet 100 % aansluit bij de situatie. Zo kan qi tonificatie wel damp, slijm en water transformeren, maar als de formule te weinig nadruk legt op het afvoeren daarvan (via urine) kan dit aanleiding geven tot ophoping daarvan. Natuurlijk worden beide aspecten meegenomen in een qi tonifierende formule, maar voor een specifieke situatie mogelijk niet in de optimale verhouding.
• Verstorende invloeden
  Verkeerde voeding, emotie of andere leefstijlfactoren kunnen resultaat beinvloeden. In de praktijk ontstaan veel problemen door verkeerde voeding/ voedings supplementen. Zie voorbeelden hieronder.
• Onvoldoende resultaat
  is de aanbevolen dagdosering aangehouden? Dit is te controleren door te controleren wanneer de kruiden op zijn.
• In het begin kunnen deze overwegingen lastig zijn, maar het is niet niets anders dan standaard TCM logica. Houdt het zo eenvoudig mogeljk!
• Maak op basis hiervan een keuze door te gaan of een andere formule te kiezen.

Een aantal voorbeelden van verkeerde voeding:
Een van de meest voorkomende problemen is het gebruik van verwarmende kruiden als thee. Met name gember, maar ook kaneel, steranijs ed. Als er sprake is van lege kou is dat natuurlijk geen probleem. Wel als er sprake is van hitte. In de praktijk zie je veel mensen die zich onbewust opblazen.
Van maca wordt gezegd dat het vruchtbaarheid bevordert. Voor TCM valt het onder de categorie yang tonica met een hete energetica. Het zal duidelijk zijn dat voor gevallen waarbij sprake is van onvruchtbaarheid als gevolg van yin leegte dit een nadelig effect heeft omdat de hitte de yin leegte groter maakt.
Een ander voorbeeld is het gebruik van goji bessen (lycium fruit, gou qi zi). Dit is een xue/ yin tonicum en heeft daarmee sterk stagnerende effecten. Zeker in situaties waar een leegte van qi/ yang een rol speelt. Het is daarmee niet vreemd dat in dergelijke gevallen slijm en bloed stagnatie ontstaat. In de westerse geneeskunde manifesteert zich dat als tumoren.
Onthoudt daarom: Wat goed is voor de een, is slecht voor de ander!! Hoe weet je wat goed is? TCM differentiatie!!

---

Tips en tricks

Voor een aantal voorkomende situtaies gebruiken we simpele oplossingen:

• Moeite met innemen: een aantal mensen die voor het eerst chinese kruiden in poedervorm innemen hebben moeite met de smaak. In vrijwel alle gevallen is het een kwestie van wennen en verdwijnt het probleem na een week. Mogelijke oplossingen zijn:
  * capsuleren is in principe mogelijk, maar arbeidsintensief en daarmee prijzig (45 euro/ 170 gram). De capsules zijn groot 12/dag.
  * bouw de dosering in een a twee weken geleidelijk op.
  * een overgevoelige smaak kan wijzen op: qi leegte, bloed leegte of shen problematiek. Je zou dit mee kunnen nemen in de acupunctuur/ tuina behandeling.
• Relatie tussen ontstane klachten en innemen van kruiden: Om te ontdekken of ongebruikelijke symptomen gerelateerd zijn aan de kruiden kun je uitvragen wanneer klachten toenemen ten opzichte van het innemen van de kruiden. Als je bv yang tonica inneemt voor het naar bed gaan heb je misschien wel warme voeten, maar het is zeker mogelijk dat je slechter slaapt.
• Opgeblazen gevoel, misselijkheid, oprispingen: Dit wijst duidelijk op stagnatie in de middelste warmer en/of rebeleerende maag qi. Bij lichte klachten kunnen de kruiden bij de maaltijd in worden genomen. Bij hevigere klachten kunnen de kruiden worden ingenomen met thee van sinaasappel/ mandarijnschil (chen pi). Doe 4-5 strookjes van een schoongemaakte sinaasappel of mandarijn in een kop en schenk heet water op. Chen pi is een spijsverteringsverbeteraar die qi reguleert, milt versterkt, vloeistoffen en slijm transformeert en maag (en long) qi naar beneden richt. Dit natuurlijk niet zonder meer toepassen bij zwangere vrouwen waar het belangrijk is dat de qi in de chong mai en maag omhoog gericht blijft.
• Effect behandeling Soms is niet duidelijk of de kruiden hun werk doen. Soms is het niet duidelijk of bijwerkingen veroorzaakt worden door kruiden. In dergelijke gevallen kan de relatie onderzocht worden door tijdelijk kruiden te stoppen. Het duurt 1 - 2 weken voor kruiden volledig werken, en dezelfde tijd voor de werking volledig weg is. Als je iets dergelijks wil onderzoeken probeer het zoveel mogelijk meetbaar te maken. Dat kan bijvoorbeeld door de patient een dagboek bij te laten houden.

---

Achtergrond informatie

Veiligheid van kruiden Over de veiligheid van kruiden wordt veel onzin beweerd op internet. Patienten lezen dat soms en stellen er vragen over. Het is goed om het verhaal er achter te kennen. Hiervoor verwijs ik graag door naar de website van de SBTCG waart dit wordt uitgelegd.

Dosering De keuze mbt dosering die we in het westen gebruiken is anders als die in China wordt gebruikt. In China worden vrijwel alleen ruwe kruiden gebruikt die gekookt worden. De dagdosering die gebruikt wordt varieert van 36 tot meer dan 200 gram ruwe kruiden per dag. Kruiden in poedervorm (granulaten) zijn gecontreerde aftreksels van individuele kruiden. De concentratie factor ligt zo rond de 6. Ten opzichte van de chinese situatie zouden tussen de 6 gram (36/6) en 33 gram (200/6) granulaat per dag gebruiken. Onze standaard dosering van 6 gram per dag is een onderdosering. De situatie in China is echter dat, afhankelijk van de situatie, de arts elke zoveel dagen een gewijzigde formule voorschrijft. In het westen is de behandelfrequentie lager en kiezen we daarom voor een lagere dosering.

Waarom chinese kruiden en geen westerse kruiden De geschiedenis van kruidengeneeskunde in China is meer dan 2200 jaar oud. Dat is gebaseerd op geschriften als de shang han lun en de shen nong ben cao jing, waarvan aangenomen wordt dat deze gebaseerd zijn op een veel langer bestaande mondelinge overlevering. Zhang Zhong Jing introduceerde een analytische benadering waarin combinaties van symptomen ingedeeld werden naar syndromen (de "6 divisies"). Hij behandelde deze syndromen met combinaties van kruiden die synergetisch werken. In de eeuwen daarna werd door artsen veel gediscussieerd over de werking van kruidenen hoe deze te combineren. Dit was een discussie op basis van onderzoek en argumenten; in feite een vroege vorm van wetenschap. In de loop van de eeuwen werden duizenden kruiden beschreven en groeide de materia medica tot een encyclopedia van 20 volumes. In de moderne tijd werd (wordt) deze informatie aangevuld resultaten van biopharmaceutisch onderzoek (Materia Medica van Chen/Chen). In dergelijk onderzoek wordt vrijwel altijd de traditionele observaties bevestigd. Westerse kruidengeneeskunde werd pas door Hildegard von Bingen op schrift gesteld (1120 nC). Er is weinig discussie over geweest, deels omdat het verboden kennis was. Kruiden worden alleen enkelvoudig besproken en op symptoombasis. Hildegard von Bingen's model was gebaseerd op 4 fase theorie, maar het is een model dat nauwelijks nog gebruikt wordt en heeft zich inde tussenliggende periode ook niet verder ontwikkeld.
Een aantal moderne TCM auteurs hebben boeken geschreven waarin westerse kruiden worden beschreven in TCM terminologie. Maar als we een dergelijke beschrijving van een westers kruid naast een chinees kruid leggen dan wordt het westerse kruiden besschreven in een half A4 en het chinese kruid in 5 A4 tjes. Om die reden denk ik dat chinese kruiden geneeskunde superieur is aan westerse kruidengeneeskunde.

Oorsprong kruiden Wij kopen onze kruiden in bij Sun Ten. Dat is een taiwanees farmaceutisch bedrijf zoals er meerdere zijn in zuidoost azie. Deze bedrijven richten zich op chinese kruiden, maar maken gebruik van kennis, procedures en productieprocessen uit farmacie. Zo gebruiken ze GAP (good agricultural practice) en GMP (good manufactural practice) methode, testen de inkomende kruiden op verontreinigingen, en de uitgaande kruiden op biochemische samenstelling als maat voor de wwerkzaamheid. Alle kruiden worden met testrapport geleverd.

PrijsVeel grote apotheken rekenen een prijs die gebaseerd is op de individuele kruiden van die formule. Bij Zhong Long kiezen we er voor om een gemiddelde kiloprijs te rekenen. Dat scheelt tijd en rekenwerk zodat we de kosten laag kunnen houden. Op die manier is ook altijd duidelijk wat de kosten zijn.
Voor 170 gram rekenen we een adviesverkoopsprijs van 54,40 €. Voor de therapeut zijn de kosten 49,50 €. Verzendkosten bedragen 4,95 €.

Verzending we verzenden via PostNL met track/trace code. Om tijd en kosten te besparen sturen we die code niet op. Mochten er problemen zijn met verzending neem dan contact op met bestelling@zhonglong.nl we geven dan de code door. Dergelijk contact gaat via de bestellende therapeut.